Có rất nhiều kỹ thuật hàn trong đó nổi trội là hàn TIG và hàn MIG. Vậy chúng là gì, có ứng dụng được cho hàn inox không? Hãy cùng Inox Đại Dương tìm hiểu ngay nhé!
Nội dung chính
Hiểu rõ khái niệm
Trước hết hãy cùng tìm hiểu khái niệm về hàn TIG và hàn MIG để có cái nhìn tổng quan và cơ bản nhất về 2 phương pháp hàn phổ biến này.
Hàn TIG Là Gì?
Hàn TIG (Tungsten Inert Gas) là hàn hồ quang bằng điện cực không nóng chảy trong môi trường có khí bảo vệ. Những khí bảo vệ này là Heli hay Argon, Argon kết hợp Heli, Argon kết hợp Hidro hoặc oxy.
Hàn TIG được thực hiện bằng cách cho một đầu điện cực là Vonfram đến gần với đầu điện cực còn lại gắn với vật liệu cần hàn. Quá trình sinh ra hồ quang và làm nóng chảy que hàn giúp kết dính mối hàn. Mối hàn này được bảo vệ bởi khí trơ, là những khí như đề cập phía trên.
Hàn MIG Là Gì?
Hàn MIG (Metal Inert Gas) là hàn hồ quang nóng chảy trong môi trường khí bảo vệ. Những khí bảo vệ là Argon, Heli hoặc Argon kết hợp Heli, CO2; CO2 + 02; C02 +Argon… giúp đẩy không khí ra khỏi khu vực mối hàn.
Hàn MIG được thực hiện bằng cách cấp điện cực nóng chảy, hồ quang và kim loại nóng chảy có sự bảo vệ bởi các loại khí trơ.
Ngoài ra thì còn phương pháp hàn Mag (Metal active gas): Khí hoạt hóa (Co2) khi hàn thép thường, thép hợp kim thấp.
Phân biệt kỹ thuật hàn TIG và hàn MIG
Hàn TIG và hàn MIG có những đặc điểm, ưu và khuyết điểm cũng như ứng dụng khác nhau.
| Hàn TIG | Hàn MIG | |
| Đặc điểm | – Điện cực không nóng chảy.
– Vì không sử dụng thuốc hàn hay phụ gia nên không tạo ra xỉ. – Dễ quan sát và kiểm tra vùng hồ quang. – Nhiệt độ cao |
– Điện cực nóng chảy
– Dùng súng hàn để làm nóng chảy kim loại, kết tinh lại thành mối hàn. – Dòng điện và hồ quang được duy trì tự động bằng máy, tốc độ hàn, góc điện cực được duy trì bởi người thợ. |
| Ưu điểm | – Hàn được cả kim loại mỏng và dày, điều chỉnh được thông số hàn từ vài ampe cho đến vài trăm ampe.
– Hàn được nhiều kim loại và hợp kim. – Chất lượng mối hàn đẹp, sạch, không xỉn màu, không lẫn cặn, kiểm soát được hình dáng mối hàng theo ý muốn. |
– Năng suất cao, gấp 2,5 lần so với phương pháp hồ quang tay.
– Hàn được với các kim loại như thép, nhôm, inox… – Không sinh ra khi độc hại trong quá trình hồ quang. – Nhiệt độ tập trung vào một vùng nhất định. – Mối hàn có chất lượng tốt, ít bị cong, vênh. – Tiết kiệm điện năng, thời gian lao động – Thợ hàn không cần tay nghề cao. |
| Nhược điểm | – Năng suất không cao
– Yêu cầu về độ khéo léo, kinh nghiệm và tay nghề của người thợ hàn – Vì nguyên liệu, vật dụng hay thiết bị để hàn TIG đều thuộc loại đắt tiền --> thành phẩm hàn TIG thường có giá cao, số lượng lớn không cạnh tranh so với các phương pháp hàn khác. |
– So với hàn TIG, độ chính xác và tinh xảo của mối hàn thấp hơn.
– Sự bắn spatter khi điện cực không hợp nhất cùng với vũng hàn, dễ gây ảnh hưởng đến chất lượng mối hàn. – Máy hàn MIG/ súng hàn cồng kềnh (có máy dài lên đến 5m). |
| Các vật liệu, thiết bị dùng cho hàn TIG | – Máy hàn, khí hàn, nguồn điện hàn.
– Các hợp kim thép như inox, thép carbon, thép đen. – Các hợp kim khác như hợp kim đồng, nhôm, magie, niken, gang… – Kim hàn: Dựa vào vật liệu hàn để chọn kim hàn phù hợp. Kim hàn có đầu màu đỏ (để hàn sắt, thép), kim hàn có đầu màu xanh lục (để hàn nhôm). |
– Nguồn điện một chiều DC.
– Cơ cấu cấp dây hàn tự động: giúp duy trì sự ổn định liên tục của hồ quang trong suốt quá trình hàn. – Mỏ hàn, súng hàn: giúp cung cấp dòng điện cho dây hàn, khí bảo vệ và hệ thống giải nhiệt sau hàn. – Hệ thống ống dẫn khí. – Dây hàn (điện cực hàn): thường có kích thước từ 0.8mm-1.2mm) – Khí bảo vệ – Đồng hồ các loại: đo áp suất, đo lưu lượng khí, van khí. |
| Ứng dụng | – Hàn kim loại màu, thép hợp kim cao
– Hàn trong lĩnh vực sản xuất hàng không, vũ trụ vốn đòi hỏi kỹ thuật hàn chuyên nghiệp, mối hàn tinh xảo và chất lượng. – Những chi tiết trong sản phẩm ngành tàu biển như ống dẫn dầu, ống dẫn ga… – Sửa chữa thiết bị hư hỏng, phục chế, tái tạo lại sản phẩm khó hoặc trên những hợp kim khó hàn như nhôm hay magie. – Hàn những chi tiết mối hàn nhỏ, khó, phức tạp trong các bộ phận máy móc như máy lạnh, máy X-quang, máy chiếu, máy photo… |
– Hàn thép thường, inox, thép chịu nhiệt, hợp kim nhôm, magie, đồng, niken…
– Hàn các sản phẩm gia dụng như bàn ghế, kệ, tủ, khung xe máy, xe đạp… – Các chi tiết trong ngành công nghiệp đóng tàu, ô tô, các chi tiết cơ khí… – Ứng dụng lắp ráp vào robot. |
Cách hàn inox bằng phương pháp Hàn TIG
Có nhiều kỹ thuật để hàn inox như hàn TIG, hàn điểm, hàn MIG. Tuy nhiên, vì đặc thù của thép không gỉ nên lựa chọn phương pháp hàn TIG được xem là tối ưu để chất lượng mối hàn được tốt nhất, không bị cong vênh hay xỉn màu.
Các bước cần thiết để hàn inox bằng phương pháp hàn TIG
Bước 1: Chuẩn bị vật liệu inox trước khi hàn
Làm sạch tất cả vật liệu inox trước khi hàn. Nếu như tạp chất còn vương lại bề mặt, khi hàn sẽ dễ để lại khí rỗ hoặc làm nứt mối hàn. Loại bỏ bụi bẩn, tạp chất bám trên bề mặt inox bằng bàn chải sắt, lau sạch dầu bằng dung môi chuyên dụng nhằm đảm bảo bề mặt sạch sẽ nhất.
Bước 2: Lựa chọn khí bảo vệ phù hợp
Khí bảo vệ phù hợp nhất khi hàn TIG với vật liệu inox thường là khí Argon hoặc có thành phần Argon tỉ lệ cao (Argon 75% + CO2 25%).
Riêng với inox 316, nên lựa chọn hỗn hợp khí bảo vệ với thành phần tỉ lệ là Heli 90% + Argon 8% + CO2 2%.
Bước 3: Áp dụng kỹ thuật hàn TIG trên từng dạng sản phẩm inox cụ thể
Hàn ống inox mỏng
Với 2 ống thẳng nối tiếp nhau:
- Vát mép ống để giảm tối đa độ hở. Độ hở giữa 2 ống càng nhiều sẽ dễ làm tràn hồ quang vào bên trong ống khi tiến hành hàn.
- Hàn đính 4 mối hàn tạo thành 4 góc hình chữ thập. Tiếp tục hàn chấm quanh ống. Có thể sử dụng hoặc không sử dụng que bù nếu độ dày inox quá mỏng.
- Sử dụng que bù và hàn liên tục với mỏ hàn ziczac hoặc hình lưỡi cưa đối với vật liệu inox không mỏng lắm. Dòng điện sử dụng khoảng 95A – 100A.
Với 2 ống inox 304 tạo thành một góc nhất định:
- Cắt ống theo đường cong yêu cầu phải thật chuẩn nhằm hạn chế độ hở khi hai ống được ghép lại với nhau.
- Cố định 2 ống bằng các mối hàn đính. Sau đó, áp dụng kỹ thuật hàn tương tự như với 2 ống thẳng.
Cần lưu ý vì vật liệu là hình ống nên rất dễ bị thủng khi hàn hoặc làm rò rỉ hồ quang vào bên trong thành ống.
Hàn 2 tấm inox giáp mối trên mặt phẳng
- Cắt phôi và mài cạnh sao cho nhẵn nhụi, sạch sẽ và bằng phẳng.
- Hàn đính vài mối hàn để cố định.
- Hàn 2T: áp dụng với vật liệu dày, mối hàn không yêu cầu độ tinh xảo cao. Cần phải giữ cò súng để hồ quang được cháy liên tục trong quá trình hàn. Người thợ để mỏ hàn nghiêng 80 độ để dễ dàng quan sát mối hàn, bấm ngắt liên tục trên đường hàn.
- Hàn xung: điều chỉnh xung theo yêu cầu và hồ quang sẽ cháy liên tục theo xung đó. Hàn tương tự như 2T và không cần bấm ngắt liên tục.
Hàn 2 tấm inox vuông góc
- Với inox quá mỏng: hàn bấm ngắt như các phương pháp trên
- Với inox không mỏng lắm: áp dụng hàn ngoáy (có thể dùng hoặc không dùng que bù)
Top 3 máy hàn inox đáng dùng nhất hiện nay
Hàn inox ngoài cần kỹ thuật và tay nghề tốt còn cần đến loại máy hàn TIG phù hợp để nâng cao chất lượng mối hàn tối đa, hiệu suất, công năng được tối ưu nhất. Những dòng máy hàn TIG cho inox tốt nhất hiện nay:
Máy hàn TIG Weldcom VTIG S200
Thông số kỹ thuật:
- 10A – 200A – 43V
- Màn hình hiển thị: Có
- Công suất: 4,8KVA
- Xuất xứ: Việt Nam
- Phụ kiện: súng hàn 4m + kẹp mass 3m
- Bảo hành: 12 tháng
- Giá: 4.130.000 VNĐ
Máy hàn có thể hàn được cho vật liệu inox từ 0,5 – 8mm, có cảnh báo khi quá dòng điện. Điều này giúp máy bền hơn, an toàn khi sử dụng cho người lao động. Máy đáp ứng IP21S kháng bụi và nước, cách điện độ F.
Máy hàn điện tử Hồng Ký TIG 200A
Thông số kỹ thuật:
- 10A – 200A – 70V
- Màn hình hiển thị: Có
- Công suất: 7KVA
- Xuất xứ: Việt Nam
- Bảo hành: 12 tháng
- Giá: 4.350.000 VNĐ
Máy hàn có que hàn với đường kính từ 1,6 – 3,2 mm nên có thể hàn đa dạng, nhanh chóng, phù hợp với nhiều yêu cầu, mối hàn đẹp, chất lượng. Vỏ máy có cấu tạo chống thấm. Máy nhỏ gọn, dễ thao tác, di chuyển, an toàn sử dụng.
Máy hàn Inverter Btec TIG/MMA 215 Pro
Thông số kỹ thuật:
- 20A – 215A – 56V
- Màn hình hiển thị: Có
- Công suất: 7,1KVA
- Xuất xứ: Nhật Bản
- Bảo hành: 12 tháng
- Giá: 2.200.000 VNĐ
Máy hàn TIG có thương hiệu Nhật Bản (sản xuất tại Trung Quốc), giá thành rẻ nên được sử dụng nhiều trong hàn inox, dễ mồi hồ quang, mối hàn đẹp. Máy có công nghệ Inverter giúp tiết kiệm điện năng hơn, giảm chi phí cho nhà máy.
Hy vọng bài viết trên sẽ giúp ích đến bạn đọc hiểu được khái niệm và phân biệt giữa hàn Tig mà hàn Mig. và máy hàn Tig là sự lựa chọn hoàn hảo để hàn inox.
Ban biên tập: Inox Đại Dương
Cảm ơn ad nhiều ạ!
Cảm ơn bạn đã ghé thăm bài viết của Inox Đại Dương